De leerkracht in Alblasserdam die woensdag werd neergestoken, is niet de eerste docent die te maken krijgt met geweld tussen families. Deze vetes worden vaker uitgevochten op het schoolplein, maar leraren zien ook dat ouders zich agressief tegen de school keren.
Medeoprichter van AgressieVrij Onderwijs Ed de Kievit ziet dat ouders “steeds vaker de grens overgaan”, zegt hij tegen NU.nl. Hij richtte die organisatie op om schoolmedewerkers te leren omgaan met agressie. De situatie in Alblasserdam is volgens hem niet uniek. “Vaak ontstaan vetes tussen families doordat hun kinderen ruzie met elkaar hebben gehad. Ze nemen het recht dan in eigen hand zonder eerst met elkaar te gaan praten.”
Er zijn geen exacte cijfers van hoe vaak dit voorkomt. Maar De Kievit kent wel degelijk voorbeelden. “Je kunt het zo gek niet bedenken: vechtende oma’s op het schoolplein bijvoorbeeld. Of medewerkers die een plantenbak naar het hoofd krijgen”, vervolgt hij. Families die ruzies uitvechten, krijgen volgens hem vaak een contactverbod opgelegd. Overigens is over de aanleiding van de ruzie tussen de families in Alblasserdam nog niets bekend.
Het adviespunt van Stichting School & Veiligheid wordt met enige regelmaat gebeld door scholen met vragen over ruzies die zijn geëscaleerd. Adviseur Nathalie Vriezelaar van de stichting herkent situaties zoals in Alblasserdam: ruzies in de persoonlijke sfeer waar de school geen zicht op heeft, maar wel mee moet dealen omdat het in de school plaatsvindt.
Verhaal halen vanwege Paarse Vrijdag
Maar wat ook vaak voorkomt: ouders die agressief verhaal komen halen omdat ze het niet eens zijn met een besluit van de school. Ze geeft als voorbeeld Paarse Vrijdag, een dag waarop scholieren zich solidair kunnen tonen met lhbtqia+-personen, maar waar niet elke ouder blij mee is.
De Kievit kent zulke tegen de leraar gerichte situaties ook. Met ouders die de klas in stormen en/of de leerkracht intimideren bijvoorbeeld. “Denk aan schelden, treiteren, kleineren en vals beschuldigen.”
Vriezelaar merkt dat ze de laatste jaren steeds vaker worden gebeld over incidenten. Leraren raken daar regelmatig bij betrokken en raken soms zelfs gewond, vertelt ze. De stichting heeft ook teams die naar scholen kunnen gaan wanneer zoiets plaatsvindt, om de rust te laten terugkeren.
‘Emoties mogen, maar binnen een kader’
De Kievit vindt dat medewerkers nog te weinig melding maken van agressie op scholen. “Zo’n ernstige situatie als in Alblasserdam wordt natuurlijk wel gemeld, maar ruzies van een minder grote omvang vaak niet. Medewerkers zijn bang dat het afstraalt op de hele school.”
Vriezelaar vindt dat scholen ervoor moeten zorgen dat hun veiligheidsbeleid op orde is. “Hoe willen we onderling met elkaar omgaan? De ouders zijn daarin een belangrijke partij. Men moet aan het begin van het schooljaar afspraken met elkaar maken, ook met de ouders. En je mag best emoties tonen, maar wel binnen een vooraf afgesproken kader.”
Handhaving van dit soort dingen op scholen blijft alleen lastig, denkt De Kievit. “Stel je voor: je zit in de klas en ziet vanuit het raam twee ouders met elkaar op de vuist gaan op het schoolplein. Moet je als leraar dan ingrijpen, of doe je alsof het niet gebeurt?”
‘Mensen moeten elkaar aanspreken’
Volgens hem leiden dit soort escalaties er zelfs toe dat mensen maar helemaal uit het onderwijs stappen. “We kunnen vervolgens met z’n allen blijven roepen dat het onderwijs achteruitgaat, maar we moeten vooral naar onszelf en ons gedrag kijken.” Alle betrokkenen moeten dezelfde grens hebben, vindt hij. “En elkaar daarop aanspreken.”
De Kievit ziet vooralsnog niet heel vaak dat families het zo bont maken als in Alblasserdam door wapens mee naar school te nemen. Wel merkt hij dat juist de kinderen steeds vaker wapens meebrengen in de klas. De Kievit: “De gemiddelde la van een schooldirecteur bevat een aantal messen of vuurwerk.”
The teacher in Alblasserdam who was stabbed on Wednesday is not the first teacher to deal with violence between families. These feuds are more often fought out in the schoolyard, but teachers also see parents turning aggressively against the school.
Co-founder of AgressieVrij Onderwijs (Aggression-Free Education) Ed de Kievit sees that parents “are increasingly crossing the line,” he tells NU.nl. He founded that organization to teach school staff how to deal with aggression. According to him, the situation in Alblasserdam is not unique. “Feuds often arise between families because their children have had arguments with each other. They then take the law into their own hands without first talking to each other.”
There are no exact figures on how often this occurs. But De Kievit does know examples. “You can’t imagine it: fighting grandmas in the schoolyard, for example. Or employees getting a plant pot thrown at their heads,” he continues. Families who fight out disputes are often given a contact ban. Incidentally, nothing is yet known about the cause of the dispute between the families in Alblasserdam.
The advice center of the School & Safety Foundation is regularly called by schools with questions about disputes that have escalated. Advisor Nathalie Vriezelaar from the foundation recognizes situations such as in Alblasserdam: disputes in the personal sphere that the school has no visibility of, but must deal with because it takes place in the school.
Demanding answers because of Purple Friday
But what also often happens: parents who aggressively demand answers because they do not agree with a decision of the school. She gives as an example Purple Friday, a day on which students can show solidarity with LGBTQIA+ people, but not every parent is happy with it.
De Kievit also knows such situations directed against the teacher. With parents who storm into the classroom and/or intimidate the teacher, for example. “Think of scolding, teasing, belittling and falsely accusing.”
Vriezelaar notes that she has been called more and more often about incidents in recent years. Teachers are regularly involved and sometimes even injured, she says. The foundation also has teams that can go to schools when something like this happens, to restore calm.
‘Emotions are allowed, but within a framework’
De Kievit believes that employees report too little aggression in schools. “Such a serious situation as in Alblasserdam is of course reported, but disputes of a lesser magnitude often are not. Employees are afraid that it will reflect on the entire school.”
Vriezelaar believes that schools must ensure that their safety policy is in order. “How do we want to interact with each other? The parents are an important party in this. People must make agreements with each other at the beginning of the school year, also with the parents. And you can show emotions, but within a pre-agreed framework.”
Enforcement of these kinds of things at schools remains difficult, De Kievit thinks. “Imagine: you are in the classroom and see two parents fighting each other in the schoolyard from the window. Should you intervene as a teacher, or do you pretend it doesn’t happen?”
‘People need to call each other out’
According to him, these types of escalations even lead people to quit education altogether. “We can then all continue to shout that education is declining, but we must especially look at ourselves and our behavior.” All those involved must have the same boundaries, he believes. “And hold each other accountable for that.”
De Kievit does not yet often see families going as wild as in Alblasserdam by bringing weapons to school. However, he notices that children are increasingly bringing weapons into the classroom. De Kievit: “The average drawer of a school principal contains a number of knives or fireworks.”