Klimaatorganisaties zijn enorm blij met de uitkomst van het Internationaal Gerechtshof (ICJ) woensdag in een grote klimaatzaak. Ze spreken van een “historische” uitspraak die “niet op een beter moment” had kunnen komen.
Het ICJ in Den Haag bepaalde woensdag dat landen verplicht zijn om het klimaat te beschermen. Geïndustrialiseerde landen moeten daarin het voortouw nemen, bepaalde het hof in een advies. De uitspraak is daarmee niet bindend maar zal volgens experts zwaar meewegen bij andere klimaatzaken in rechtbanken wereldwijd.
“Wereldwijd lappen overheden, zoals ons eigen inmiddels afgetreden kabinet, de klimaatafspraken aan hun laars”, reageert Oxfam Novib in een verklaring. Die afspraken zijn volgens de organisatie bedoeld om mensenlevens te beschermen. Schending ervan tast de kwaliteit van levens aan door vervuiling en natuurrampen, aldus Oxfam.
“Het Internationaal Gerechtshof geeft vandaag, met dit advies, al die landen die tegenstribbelen een ferme juridisch tik op de vingers voor hun nalatigheid om mensen te beschermen.” De gevolgen van klimaatverandering treffen immers ook Europese landen zelf, benadrukt Oxfam.
In het advies baseert het hof van de Verenigde Naties zich op het recht van mensen op een “schoon, gezond en duurzaam milieu”. De link tussen klimaatverandering en de aantasting van mensenrechten is volgens het hof de reden dat landen zich moeten inzetten voor klimaatbescherming.
Vanuatu spreekt van ‘mijlpaal in klimaatactie’
Opmerkelijk aan de klimaatzaak in het ICJ is dat die werd aangespannen door het kleinste land ter wereld: Vanuatu. Het eiland in de Stille Oceaan wordt bedreigd door de zeespiegelstijging die wordt veroorzaakt door klimaatverandering.
Vanuatu spreekt in reactie op de uitspraak van een “mijlpaal voor klimaatactie”. Klimaatminister Ralph Regenvanu noemt het advies een “heel belangrijke aanpassing van de koers in deze buitengewoon belangrijke tijd”.
Vanuatu zei in december tijdens de hoorzittingen al dat de uitstoot van broeikasgassen moet stoppen. Landen die zijn doorgegaan met deze uitstoot nadat duidelijk was geworden dat dit de oorzaak is van klimaatverandering, hebben “internationale wetten overtreden”, vond de eilandengroep.
Uitspraak is ‘leidraad in klimaatzaken wereldwijd’
Ook Milieudefensie vindt dat er in het advies geen woord Spaans bij zit. “Landen kunnen niet langer achterover leunen terwijl grote vervuilende bedrijven de klimaatcrisis blijven verergeren”, reageert de organisatie. “Ze moeten ingrijpen en bedrijven zoals Shell dwingen om hun uitstoot te verlagen.”
Milieudefensie noemt de uitspraak “baanbrekend” en denkt dat het een “leidraad in klimaatzaken wereldwijd” wordt. “Een geweldige stap in de strijd voor internationale klimaatrechtvaardigheid.”
Ook Greenpeace is blij met de uitspraak, die volgens de organisatie houvast biedt voor de “honderd lopende en toekomstige klimaatzaken over de hele wereld” biedt. Greenpeace onderstreept dat landen die “historisch gezien meer hebben bijgedragen aan de klimaatcrisis” ook meer moeten doen om de crisis te bestrijden.
“Landen komen niet weg met niets doen”, reageert de organisatie. “Ook Nederland moet volgens dit advies zo snel mogelijk met rechtvaardig klimaatbeleid komen. Nederland moet haar eerlijke deel bijdragen om de wereld onder de 1,5 graden opwarming te houden en de broeikasgasuitstoot zo snel mogelijk naar nul brengen.”
‘Klimaatverandering stopt niet bij grenzen’
De Jonge Klimaatbeweging ziet de uitspraak als een bevestiging van “wat jongeren wereldwijd al jaren roepen: de gevolgen van de klimaatcrisis bedreigen de toekomst van jongeren, en staten moeten nu in actie komen”.
De organisatie verwijt het demissionaire kabinet stappen terug te hebben gezet in de strijd tegen klimaatverandering. “Het is makkelijk oogkleppen op te hebben als je land beschikt over hoge dijken en welvaart, maar klimaatverandering stopt niet bij grenzen.”
Hulporganisatie CARE Nederland stelt dat “rijke landen hun verantwoordelijkheid niet langer kunnen ontwijken. Klimaatactie is geen keuze, het is een plicht.”
Vrouwenrechtenorganisatie ActionAid vindt dat Nederland na deze uitspraak “echt werk moet maken van een snelle, rechtvaardige energietransitie en kwetsbare landen moet steunen”. Zo moet het kabinet volgens de organisatie bezuinigingen op klimaatfinanciering terugdraaien.
Climate organizations are extremely pleased with the outcome of the International Court of Justice (ICJ) on Wednesday in a major climate case. They speak of a “historic” ruling that “could not have come at a better time.”
The ICJ in The Hague ruled on Wednesday that countries are obliged to protect the climate. Industrialized countries must take the lead in this, the court determined in an advisory opinion. The ruling is not binding, but experts say it will carry significant weight in other climate cases in courts worldwide.
“Worldwide, governments, such as our own now resigned cabinet, are flouting climate agreements,” Oxfam Novib responded in a statement. According to the organization, these agreements are intended to protect human lives. Violation of them impairs the quality of life through pollution and natural disasters, according to Oxfam.
“The International Court of Justice is today giving all those countries that are resisting a firm legal slap on the fingers for their negligence in protecting people with this advice.” After all, the consequences of climate change also affect European countries themselves, Oxfam emphasizes.
In its advice, the United Nations court bases itself on the human right to a “clean, healthy and sustainable environment.” According to the court, the link between climate change and the infringement of human rights is the reason why countries must commit to climate protection.
Vanuatu speaks of ‘milestone in climate action’
Remarkably, the climate case in the ICJ was brought by the smallest country in the world: Vanuatu. The island in the Pacific Ocean is threatened by the sea level rise caused by climate change.
In response to the ruling, Vanuatu speaks of a “milestone for climate action”. Climate Minister Ralph Regenvanu calls the advice a “very important adjustment of course in this extremely important time”.
Vanuatu already said during the hearings in December that greenhouse gas emissions must stop. Countries that have continued with these emissions after it became clear that this is the cause of climate change have “violated international laws,” the island group said.
Ruling is ‘guideline in climate cases worldwide’
Milieudefensie also believes that the advice is perfectly clear. “Countries can no longer sit back while large polluting companies continue to exacerbate the climate crisis,” the organization responds. “They must intervene and force companies like Shell to reduce their emissions.”
Milieudefensie calls the ruling “groundbreaking” and believes that it will become a “guideline in climate cases worldwide.” “A great step in the fight for international climate justice.”
Greenpeace is also pleased with the ruling, which according to the organization provides a hold for the “hundreds of ongoing and future climate cases around the world.” Greenpeace emphasizes that countries that have “historically contributed more to the climate crisis” must also do more to combat the crisis.
“Countries cannot get away with doing nothing,” the organization responds. “The Netherlands must also come up with a just climate policy as soon as possible according to this advice. The Netherlands must contribute its fair share to keep the world below 1.5 degrees of warming and bring greenhouse gas emissions to zero as quickly as possible.”
‘Climate change does not stop at borders’
The Youth Climate Movement sees the ruling as a confirmation of “what young people worldwide have been saying for years: the consequences of the climate crisis threaten the future of young people, and states must take action now.”
The organization accuses the outgoing cabinet of taking steps back in the fight against climate change. “It is easy to wear blinkers if your country has high dikes and prosperity, but climate change does not stop at borders.”
Aid organization CARE Netherlands states that “rich countries can no longer evade their responsibility. Climate action is not a choice, it is an obligation.”
Women’s rights organization ActionAid believes that after this ruling, the Netherlands “must really work on a rapid, just energy transition and support vulnerable countries.” For example, the cabinet must reverse cuts in climate financing, according to the organization.